Państwowa polityka budżetowa

Polityka budżetowa stanowi najważniejszą część funkcjonowania całego systemu państwa. Polega ona przede wszystkim na regulacji wysokości oraz proporcji dochodów, a także wydatków budżetowych państwa. Polityka budżetowa obejmuje politykę podatkową, a także politykę wydatków. Jest ona wyodrębniana. Jednak dzieje się tak nie tylko dlatego, że ma ona bardzo specyficzne cele, ale głównie dlatego, że dysponuje specyficznymi środkami. Cele polityki pieniężnej muszą być zgodne z celami polityki gospodarczej oraz polityki społecznej państwa. Polityka budżetowa będzie przede wszystkim zajmowała się sposobami wykorzystania dochodów oraz wydatków publicznych. Wydatki oczywiście muszą być związane z realizacją zadań, które stoją przed państwem. Dochody oraz wydatki muszą bowiem zapewnić rozwój oraz ochronę określonych dziedzin i form działalności gospodarczej. Polityka budżetowa zarządza głównym środkiem realizacji zadań, jakim jest budżet państwa. Ten natomiast jest przygotowywany oraz uchwalany każdego roku. Ujmuje się w nim zarówno dochody jak i wydatki. Wśród nich znajdują się wydatki majątkowe jak i niemajątkowe.

Polityka budżetowa państwa dzieli się na kilka rodzajów. Pierwszym z nich jest aktywna polityka budżetowa. Polega ona na przekazywaniu określonych środków oddziaływania na popyt globalny. Do prowadzenia tego typu polityki budżetowej wymagane jest wprowadzanie zmian w programach budżetowych oraz wiąże się z opóźnioną reakcją zmian na zakłócenia w funkcjonowania gospodarki. Aktywna polityka budżetowa może mieć charakter ekspansywny oraz restrykcyjny. Drugim typem polityki budżetowej jest pasywna polityka budżetowa. Chodzi tutaj przede wszystkim o to, że pewne elementy dochodów oraz wydatków budżetowych będą reagowały na zmiany aktywności gospodarczej wyzwalając impulsy łagodzące wahania koniunkturalne.

Polityka pieniężna pełni naprawdę sporo funkcji. Najważniejszą jest funkcja alokacyjna. Tutaj chodzi przede wszystkim o lokowanie dysponowanych czynników produkcji, części dóbr, części usług poza mechanizmem rynkowym. Dzięki temu można wyrównać niedoskonałości mechanizmu rynkowego oraz dostarczyć wszystkim możliwość korzystania z pewnych usług oraz dóbr. Chodzi tutaj także o podział czynników produkcji pomiędzy sektorem prywatnym i publicznym, a także o oddziaływanie na podział czynników produkcji w ramach sektora prywatnego. Polityka budżetowa ma także inną funkcję. Jest nią funkcja redystrybucyjna. To bardzo świadome oddziaływanie państwa w celu korygowania podziału dochodów. Funkcję redystrybucyjną można zrealizować w sposób bezpośredni oraz pośredni. Jeśli chodzi o ten drugi to polega on na bezpłatnym lub częściowo płatnym zaspokajaniu potrzeb w ramach usług społecznych. Polityka budżetowa może być także realizowana dzięki funkcji stabilizacyjnej. Ta polega na wykorzystaniu instrumentów budżetowych. Funkcja uważana jest za najważniejszą funkcję całej polityki budżetowej. Może ona przecież kształtować poziom popytu, czyli może kształtować wzrost gospodarczy.