Cechy systemu prezydenckiego

Termin system polityczny bywa różnie definiowany. Najczęściej określa się tym terminem wszystkie organy państwowe, partie polityczne, a także formalne i nieformalne organizacje i grupy społeczne, które udzielają się na arenie politycznej danego kraju. Definicja ta obejmuje też zasady określające ich stosunki między sobą. W inny sposób do systemu politycznego podchodzą naukowcy amerykańscy. Określają go jako pewną całość- zespół instytucji i przepisów, współdziałających celem rozwiązywania konkretnych zadań.
Na świecie funkcjonują różne systemy polityczne. Jedną z takich odmian jest system prezydencki, określany też jako prezydencjalizm. Z taką formą rządów można spotkać się w Stanach Zjednoczonych oraz w części państw Ameryki Południowej. Charakterystyczne dla systemu prezydenckiego jest oddzielenie władzy ustawodawczej i wykonawczej oraz to, że prezydent pełni jednocześnie funkcję szefa rządu. Prezydenta wybierają obywatele w głosowaniu powszechnym na kadencję zwykle czteroletnią. Skupia on w swoim ręku pełnię władzy wykonawczej. Nie ponosi odpowiedzialności parlamentarnej, Gdy popełni jednak wykroczenie przeciw prawu, rząd lub obywatele poprzez referendum mogą go odwołać z pełnionej funkcji. System prezydencki zakłada istnienie tylko jednego ośrodka władzy wykonawczej i tym organem jest prezydent, przed którym odpowiadają poszczególni ministrowie tworzący rząd. Tym samym prezydent nie ma żadnych uprawnień w zakresie władzy ustawodawczej. Wyjątek stanowi tu prawo do wydawania dekretów o mocy ustawy w sytuacjach pilnie tego wymagających jak np.: wojna.
Przykładem państwa, które funkcjonuje w oparciu o system prezydencki są Stany Zjednoczone. Na czele tego federacyjnego kraju stoi prezydent, będący też szefem rządu. Jest on wybierany na okres czterech lat w głosowaniu pośrednim przez elektorów, których to wskazują wyborcy. Głowa państwa w USA posiada szeroki zakres władzy, który tylko w pewnym stopniu może być ograniczony przez organ ustawodawczy- Kongres. Za przykład niech służy fakt, że to co prawda prezydent stoi na czele sił zbrojnych, ale o wypowiadaniu wojny i zawieraniu pokoju decyduje Kongres. Podobnie jest z przysługującym głowie państwa prawie weta, które obie izby Kongresu- Senat i Izba Reprezentantów- mogą odrzucić przy większości ⅔ głosów. Do uprawnień prezydenta należy też powoływanie dyplomatów i najważniejszych urzędników państwowych, zawieranie umów międzynarodowych oraz wydawanie aktów prawnych takich jak zarządzenia czy rozkazy wojskowe, które nie wymagają kontrasygnaty. Za swoje działania prezydent USA odpowiada przed Narodem i Konstytucją. W razie złamania prawa z kolei Kongres może usunąć go ze stanowiska w ramach procedury zwanej impeachmentem. Innym ciekawym przykładem państwa, w którym obowiązywał w przeszłości system prezydencki była I Rzeczpospolita. System ten został wprowadzony na mocy konstytucji z 23 kwietnia 1935r. Przyznawał on prezydentowi bardzo szerokie kompetencje. Prezydent pełnił funkcję Zwierzchnika Sił Zbrojnych, decydował o wojnie i pokoju, dysponował prawem łaski, decydował o zwołaniu i rozwiązaniu Sejmu. Za wydane przez siebie akty prawne nie ponosił odpowiedzialności przed nikim, a jego kadencja miała trwać aż siedem lat.